Η συνεργασία των τοπικών φορέων της Πρέσπας μέσω της Επιτροπής Διαχείρισης Υγροτόπου αναγνωρίστηκε σε πανευρωπαϊκό Επίπεδο ως μία από τις 6 καλύτερες πρακτικές διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών στον τομέα «Συμφιλίωση συμφερόντων και αντιλήψεων».
Σε πρόταση που υπέβαλε η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών σε συνεργασία με το Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Πρεσπών στα βραβεία Natura 2000 για το 2014 παρουσιάστηκε η Επιτροπή Διαχείρισης Υγροτόπου (ΕΔΥ), όπου συμμετέχουν και συναποφασίζουν όλοι οι τοπικοί φορείς, ως πρότυπο διαχείρισης των λιμνών και των παραλίμνιων εκτάσεων της Μικρής και Μεγάλης Πρέσπας.
Στην Πρέσπα οι κάτοικοι χρησιμοποιούν τις λίμνες και τις παραλίμνιες εκτάσεις για παραγωγικές δραστηριότητες, όπως το ψάρεμα, η βόσκηση κοπαδιών και η κοπή καλαμιών με τις οποίες γίνεται ταυτόχρονα περιβαλλοντική διαχείριση των περιοχών. Στην πρόταση τονίστηκαν τα οφέλη από τη λειτουργία της ΕΔΥ τόσο για τους κατοίκους της Πρέσπας, γεωργούς, αλιείς και κτηνοτρόφους, όσο και για το οικοσύστημα των λιμνών και ιδιαίτερα για τα ψάρια και τα υδρόβια πουλιά που βρίσκουν καταφύγιο στα υγρά λιβάδια. Επισημάνθηκε, επίσης, το γεγονός ότι η ΕΔΥ ιδρύθηκε με πρωτοβουλία των τοπικών φορέων και όχι του κράτους και παρότι είναι απλώς ένα συμβουλευτικό όργανο του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου της περιοχής, από το 2008 λειτουργεί αποτελεσματικά διασφαλίζοντας έτσι την μακροπρόθεσμη μελλοντική βιωσιμότητά της περιβαλλοντικής διαχείρισης των υγροτόπων της Πρέσπας. Σε αυτό το σημείο αξίζει να τονιστεί ότι η διαχείριση, κατά κύριο λόγο, εφαρμόζεται βάσει του «Οδηγού Αποκατάστασης και Διαχείρισης των Υγρών Λιβαδιών στη Μικρή Πρέσπα» ο οποίος δημιουργήθηκε στην τελευταία φάση του προγράμματος LIFE-Φύση (2002-2007) «Προστασία και Διατήρηση Ειδών Πουλιών Προτεραιότητας στη λίμνη Μικρή Πρέσπα» που εκπόνησε η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών την περίοδο 2002-2007 και η ΕΔΥ συστάθηκε στην ολοκλήρωση του προγράμματος με σκοπό τη θεσμοθέτηση μίας πολύ-συμμετοχικής διαδικασίας λήψης αποφάσεων για τη διαχείριση και προστασία του υγροτόπου.
Η ΕΔΥ αποτελεί μοναδική πρακτική για την Ελλάδα καθώς δεν έχει υπάρξει άλλος θεσμός αυτής της μορφής με τη συμμετοχή όλων των τοπικών φορέων και παράλληλα έχει κινήσει το ενδιαφέρον φορέων από άλλες προστατευόμενες περιοχές που θέλουν να εφαρμόσουν το παράδειγμα της Πρέσπας. Πλέον, η επιτυχία της ΕΔΥ είναι δεδομένη καθώς τα αποτελέσματα από τα εφτά χρόνια λειτουργίας της είναι εμφανή στις δραστηριότητες των κατοίκων αλλά και στο υγροτοπικό οικοσύστημα των λιμνών. Η αναγνώριση της προσπάθειας αυτής σε πανευρωπαϊκό επίπεδο αποδεικνύει την σκληρή δουλειά όλων των κατοίκων της Πρέσπας και συγχρόνως το ενδιαφέρον και τη βούληση που δείχνουν για την προστασία του τόπου τους. Συγχρόνως όμως αποτελεί και κίνητρο για να συνεχιστούν οι προσπάθειες, να ενταθούν και να εμπλουτιστούν οι δράσεις όλων για την προστασία του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών.
Ο Πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης, Νίκος Γιαννάκης, Δρ. Βιολόγος δήλωσε «Η συνεργασία και η δικτύωση μεταξύ φορέων αποτελούν μονόδρομο για την επιτυχία όλων των δράσεων διαχείρισης μιας προστατευόμενης περιοχής και η Επιτροπή Διαχείρισης Υγροτόπου της Πρέσπας είναι η απόδειξη. Η ΕΔΥ ξεκίνησε τη λειτουργία της με πρωτοβουλία της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών και αποτελεί, σήμερα, το σημαντικότερο συμβουλευτικό όργανο του Φορέα Διαχείρισης. Στην Πρέσπα η διαχείριση των λιμνών γίνεται, πλέον, αποκλειστικά με τη συνεργασία όλων των τοπικών φορέων και τη συμμετοχή των κατοίκων της περιοχής».
Στοιχεία επικοινωνίας:
Χριστίνα Λουκά, Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πρεσπών, Τηλ. 2385051870
Μαριάννα Βλάσση, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, Τηλ. 6947692357
Σημειώσεις για τους συντάκτες:
1. Τα βραβεία Natura 2000 απονεμήθηκαν για πρώτη φορά φέτος και θα καθιερωθούν ετησίως με σκοπό την αναγνώριση των βέλτιστων πρακτικών διαχείρισης στις προστατευόμενες περιοχές του Ευρωπαϊκού Οικολογικού δικτύου Natura 2000, σε πέντε διαφορετικές κατηγορίες δράσεων διαχείρισης: Διατήρηση, Επικοινωνία, Κοινωνικοοικονομικές αξίες, Δικτύωση-Διασυνοριακή συνεργασία και Συμφιλίωση συμφερόντων/αντιλήψεων. Κατατέθηκαν συνολικά 163 προτάσεις από προστατευόμενες περιοχές σε όλη την Ευρώπη, οι οποίες αξιολογήθηκαν από ομάδα ειδικών επιστημόνων σε θέματα περιβάλλοντος και με κριτήρια που αφορούσαν στην αποτελεσματικότητα, στη βιωσιμότητα και στην πρωτοτυπία των δράσεων καθώς και στη δυνατότητα να λειτουργήσουν ως πρότυπα διαχείρισης για άλλες προστατευόμενες περιοχές. Για περισσότερες πληροφορίες:
http://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/awards.
