Τα προβλήματα των Προστατευόμενων Περιοχών της χώρας όσοι παρακολουθούν ή ασχολούνται επαγγελματικά από διάφορες θέσεις (υπηρεσιακές και μη) με αυτές, τα γνωρίζουν πολύ καλά. Είναι προβλήματα τόσο νομικής όσο και οικονομικής φύσης αλλά κυρίως είναι προβλήματα που πηγάζουν από την έλλειψη μιας ολοκληρωμένης και ορθολογικής πολιτικής. Το κύριο πρόβλημα ήταν και παραμένει η έλλειψη πολιτικής βούλησης από πλευράς πολιτείας για την αποτελεσματική προστασία και διαχείριση των Προστατευόμενων Περιοχών.
Η προχθεσινή ανακοίνωση του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, σύμφωνα με την οποία οι 29 Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών «συγχωνεύονται σε 14 Φορείς, κατά προσέγγιση αντίστοιχους των περιφερειών», έρχεται απλά να επιβεβαιώσει το παραπάνω συμπέρασμα. Στη συνέχεια της ανακοίνωσης τονίζεται επίσης ότι «για την πρώτη αυτή πιλοτική φάση του εγχειρήματος, επελέγησαν οι περιπτώσεις της πλέον προφανούς ανάγκης συγχωνεύσεως ή καταργήσεως φορέων». Ο στόχος από αυτή τη κίνηση, σύμφωνα με την δήλωση του αρμόδιου Υφυπουργού του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Βολουδάκη, θα είναι «το κόστος για τον φορολογούμενο και το παραγόμενο έργο».
Αναρωτιέται κανείς ποια είναι η «προφανής ανάγκη» για την συγχώνευση των Φορέων Διαχείρισης και πως τελικά ικανοποιείται το βασικό κριτήριο της συνολικής διαδικασίας των συγχωνεύσεων οργανισμών του Δημοσίου, αυτό δηλαδή της εξοικονόμησης πόρων από τον τακτικό προϋπολογισμό. Η βιασύνη και η προχειρότητα με την οποία στην πρώτη λίστα συγχωνεύσεων εντάχθηκαν και οι Φ.Δ.Π.Π. προκαλεί πολλά ερωτηματικά καθώς:
- οι Φ.Δ.Π.Π. από την ίδρυσή τους μέχρι και σήμερα λειτούργησαν χρηματοδοτούμενοι αποκλειστικά από ευρωπαϊκά προγράμματα, κυρίως από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον» (Ε.Π.ΠΕΡ.)– Γ΄ΚΠΣ 2006-2009 και από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» (Ε.Π.ΠΕΡ.Α.Α.) – Ε.Σ.Π.Α. 2010-2015, μέσω των οποίων υποστηρίχθηκαν τόσο τα λειτουργικά και ανελαστικά έξοδα των Φ.Δ. όσο και τις διαχειριστικές τους δράσεις. Η συμβολή των Φ.Δ.Π.Π. στην αύξηση της απορροφητικότητας των κοινοτικών πόρων και στη δημιουργία συνθηκών τοπικής κυρίως ανάπτυξης μέσα από την χρηματοδότησή τους από το Ε.Π.ΠΕΡ.Α.Α., είναι προφανής και εξαιρετικά σημαντική με συνεπακόλουθα μεγάλα περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη. Τονίζεται ιδιαίτερα ότι οι δαπάνες για όλο το προσωπικό που απασχολείται σήμερα σε όλους του Φ.Δ.Π.Π. καλύπτονται αποκλειστικά από το Ε.Π.ΠΕΡ.Α.Α. για την υλοποίηση των προγραμματισμένων δράσεών τους χωρίς να επιβαρύνουν τον Τακτικό Προϋπολογισμό.
- τα Διοικητικά Συμβούλια καθώς και οι Πρόεδροι των Φ.Δ.Π.Π. προσφέρουν τις υπηρεσίες τους αμισθί.
- ότι οι Φ.Δ.Π.Π. έχουν ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες υλοποίησης πλήθους προκηρύξεων και συμβάσεων, μεταξύ των οποίων και τις προκηρύξεις διεθνών διαγωνισμών για την Επιστημονική Παρακολούθηση ειδών χλωρίδας, πανίδας και τύπων οικοτόπων, προκειμένου η Ελλάδα να καταθέσει έκθεση για την πρόοδο εφαρμογής της Οδηγίας 92/43 εντός του 2013, κάτι που αποτελεί εθνική υποχρέωση ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της εφαρμογής της σχετικής Οδηγίας.
- πρόταση για συγχώνευση των Φ.Δ.Π.Π. σε 14 δεν υπήρξε από κανένα υπηρεσιακό και θεσμικό παράγοντα στις συζητήσεις που είχαν προηγηθεί το προηγούμενο διάστημα και είχαν ως κύριο σκοπό τον εξορθολογισμό της λειτουργίας των Φ.Δ.Π.Π. και την αναβάθμιση των αρμοδιοτήτων τους και όχι το «πετσόκομμα» του αριθμού τους.
- Χαρακτηρισκό παράδειγμα της προχειρότητας αποτελεί το γεγονός ότι στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου δεν λειτουργεί κανένας Φορέας Διαχείρισης. Κατά τα άλλα ο σχεδιασμός κάνει λόγο για συγχωνεύσεις ανά Περιφέρεια !!!
- Όλοι οι εμπλεκόμενοι αρμόδιοι φορείς υπηρεσιακοί και μη δηλώνουν ότι στηρίζουν τον θεσμό των Φ.Δ.Π.Π.
- έχει ήδη ανατεθεί από το ΥΠΕΚΑ σε εξωτερικό Νομικό Σύμβουλο η επεξεργασία σχεδίου νόμου για την αναμόρφωση του υφιστάμενου κανονιστικού πλαισίου των Ν. 1650/1986, 2742/99 & 3937/11, λαμβάνοντας υπόψη τις προτάσεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας μας εκτός από συνταγματική υποχρέωση (Άρθρο 24 Συντάγματος) θα πρέπει να αποτελεί και προτεραιότητα της πολιτείας έτσι ώστε να επιτευχθεί τόσο η προστασία της βιοποικιλότητας όσο και η αειφορική ανάπτυξη. Τόσο ο Πανελλαδικός Σύλλογος Εργαζομένων στους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών όσο και οι Πρόεδροι των Φ.Δ. μέσω του Δικτύου Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, έχουμε καταθέσει σε όλες τις προηγούμενες πολιτικές ηγεσίες συγκεκριμένες και επιστημονικά τεκμηριωμένες προτάσεις για τη προστασία και τη στήριξη των θεσμοθετημένων Προστατευόμενων Περιοχών και των Φορέων Διαχείρισής τους. Στην εποχή όμως του Fast Track και της μόνιμης δικαιολογίας ότι «αυτό το ζητάει η Τρόικα», η αδικαιολόγητη και παντελώς ατεκμηρίωτη τόσο από οικονομικής όσο και από επιστημονικής άποψης δρομολογούμενη συγχώνευση των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι θα οδηγήσει στην υποβάθμιση των Προστατευόμενων Περιοχών της χώρας μας.
Οι Προστατευόμενες Περιοχές της χώρας μας, αυταπόδεικτα αποτελούν τον σημαντικότερο εθνικό πλούτο τον οποίο είμαστε υποχρεωμένοι να διαφυλάξουμε και να παραδώσουμε και στις επόμενες γενιές.
Μη βρίσκοντας κανένα άλλο προφανές όφελος από αυτή την κίνηση, καταλήγουμε στο να αντικαταστήσουμε την αρχική μας άποψη ότι πρόκειται για προχειρότητα με ότι πρόκειται τελικά για σκοπιμότητα.
Ο δρόμος για τα μεγάλα έργα στις «Προστατευόμενες Περιοχές» ανοίγει.
