ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ, Αθήνα 21 Δεκεμβρίου 2010
«Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Πριν από 3 χρόνια χτύπησε τη χώρα μας η χρηματοπιστωτική κρίση. Ως αποτέλεσμα, η οικονομία υπέφερε το μεγαλύτερο σοκ από το 1950. Η Ελλάδα χτυπήθηκε σοβαρά. Η υπερβολική εξάρτηση μας σε ένα παρωχημένο μοντέλο ανάπτυξης μας άφησε σοβαρά εκτεθειμένους. Μετά από πολλά χρόνια κρατικής σπατάλης, το αποτέλεσμα ήταν ένα έλλειμμα άνευ προηγουμένου. Ένα δημοσιονομικό άνοιγμα που δεν είχε επαναληφθεί. Αντιμετωπίσαμε την καταιγίδα, σταθήκαμε όρθιοι. Αλλά τώρα είμαστε στον ανοιχτό ωκεανό και η ερώτηση παραμένει: Πως θα επιτευχθεί η ανάπτυξη;
Προκειμένου να αλλάξουμε την πορεία της εθνικής οικονομίας από την χρηματοοικονομική κερδοσκοπία και υποθήκη στην μελλοντική ανάπτυξη, έχουμε ανάγκη από μία άλλη επανάσταση, μια επανάσταση που πραγματοποιείται διεθνώς σε όλες τις προηγμένες χώρες: την πράσινη επανάσταση.
Η επανάσταση αυτή θα μετασχηματίσει την οικονομία, όπως ακριβώς έγινε με τη μετάβαση από το σίδηρο στο χάλυβα, από τον ατμό στο πετρέλαιο. Θα μας οδηγήσει σε ένα μέλλον με χαμηλό άνθρακα, με καθαρότερη τεχνολογία και περισσότερη πράσινη ανάπτυξη. Σε μια οικονομία που θα έχει οικοδομηθεί για να κρατήσει, που θα βασίζεται σε σταθερά θεμέλια.
Αλλά τι ακριβώς σημαίνει πράσινη ανάπτυξη; Σημαίνει περισσότερες θέσεις εργασίας. Σημαίνει την εισροή επενδύσεων και την αύξηση των εξαγωγών. Σημαίνει την ανάπτυξη και υιοθέτηση νέων τεχνολογιών που μπορούν να φέρουν έσοδα από την εγχώρια και τις διεθνείς αγορές. Ένα πιο καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό. Ικανό να ανταγωνιστεί τις διεθνείς αγορές, ενισχύοντας την ελληνική επιχειρηματικότητα. Σημαίνει μια οικονομία λιγότερο επιρρεπή στις σπασμοδικότητες μιας ευαίσθητης ενεργειακής αγοράς και περισσότερο ευπροσάρμοστη μέσα στην παγκόσμια αβεβαιότητα.
Είμαστε στην αρχή μίας νέας βιομηχανικής εποχής, της πράσινης ενέργειας. Μιας εποχής που σχηματικά ακούει στο τριπλό 20-20-20. Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 20%, αύξηση της ενεργειακής απόδοσης κατά 20%
αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ στη συνολική παραγωγή ενέργειας στο 20%, μέχρι το 2020.
Η ενεργειακή μας πολιτική είναι συνδεδεμένη με 4 πυλώνες ανάπτυξης: την εξοικονόμηση ενέργειας, τις ΑΠΕ, τον λιγνίτη με καθαρότερη παραγωγή και το φυσικό αέριο.
Γιατί είναι ανεύθυνο να υποθηκεύσουμε την εθνική ενεργειακή ασφάλεια σε μία μόνο τεχνολογία. Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για μελλοντικά κόστη και υπαιτιότητες.
Τον περασμένο Μάιο ψηφίστηκε ο Νόμος για την «Επιτάχυνση της ανάπτυξης των ΑΠΕ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής», ένας νόμος που μειώνει δραστικά τον χρόνο αδειοδότησης, απελευθερώνει παλιές επενδύσεις, δημιουργεί προϋποθέσεις για νέες.
Η ελληνική αγορά χαμηλού άνθρακα σημαίνει επενδύσεις στις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ύψους 16 δισ. ευρώ μέχρι το 2015. Στο ποσό αυτό θα πρέπει να προστεθούν και οι αναγκαίες επενδύσεις σε δίκτυα και διασυνδέσεις που εκτιμώνται σε επιπλέον 4–5 δισεκατομμύρια.
Στην χώρα μας εκτιμάται ότι το 2011 θα εγκατασταθούν φωτοβολταϊκά μεταξύ 100 MW και 250 MW. Με την υπόθεση ενός μέσου όρου 175 MW, θα επενδυθούν περίπου 650 εκ. ευρώ.
Τον Σεπτέμβριο του 2010 λειτουργούσαν αιολικά ισχύος 1.218,5 MW, από τότε που ξεκίνησαν τέτοιες επενδύσεις, ενώ εντός του 2010 δόθηκαν νέες προσφορές σύνδεσης για αιολικά ισχύος 668 MW.
Υπό κατασκευή βρίσκονται αιολικά ισχύος περίπου 300 MW, τα οποία αναμένεται να λειτουργήσουν μέσα στο 2011 και αντιστοιχούν σε επενδύσεις της τάξης των 450 εκ. ευρώ.
Συνολικά δηλαδή, μέσα στο 2011 αναμένουμε την πραγματοποίηση επενδύσεων 1.9 δισ. ευρώ σε ΑΠΕ και δίκτυα.
Πριν ένα χρόνο, η συμμετοχή μας σε αυτή τη νέα αγορά ήταν ανύπαρκτη. Μέλημά μας είναι να εξασφαλίσουμε ότι οι ελληνικές εταιρείες μπορούν να αξιοποιήσουν όλες τις ευκαιρίες σε αυτό το νέο ανταγωνιστικό πλαίσιο που διαμορφώνεται παγκοσμίως.
Αυτή η ταχεία επέκταση των νέων τεχνολογιών συμπίπτει με σημαντικές αλλαγές που θα γίνουν στο παραδοσιακό καύσιμο της χώρας, τον λιγνίτη. Καθώς οι λιγνιτικές μας μονάδες θα υποχωρούν, έως το 2020 αναμένεται να μειωθεί και να αντικατασταθεί από άλλες πηγές το 30% της λιγνιτικής μας παραγωγής. Στόχος μας όμως είναι να διαφυλάξουμε και να αναπτύξουμε με εξωστρέφεια τη μεγαλύτερη ελληνική επιχείρηση του δημοσίου, τη ΔΕΗ.
Όποιο ενεργειακό μερίδιο χαθεί από την ελληνική αγορά θα αντικατασταθεί με μερίδιο αγοράς σε άλλη χώρα. Αυτό είναι η προσπάθεια. Αυτή είναι η επιδίωξή μας. Οι επενδυτές στον τομέα αυτό, αναζητούν σαφήνεια και βεβαιότητα και η Κυβέρνηση θα τους παράσχει τις συνθήκες αυτές. Με την απελευθέρωση της αγοράς και την εναρμόνιση με το τρίτο ενεργειακό πακέτο.
Εντός του έτους, θα θέσουμε σε διαβούλευση ένα νέο πλαίσιο για την αγορά ηλεκτρισμού. Στόχος μας είναι το κόστος της χονδρικής αγοράς να αντανακλάται στο κόστος της λιανικής για να προσφέρονται λογικές τιμές στους καταναλωτές. Πρόκειται για μια ουσιαστική αλλαγή στη διάρθρωση της αγοράς που θα ενισχύσει την εθνική οικονομία.
Τον Οκτώβρη κάναμε μια προσπάθεια να άρουμε τις στρεβλώσεις στα τιμολόγια της ηλεκτρικής ενέργειας, στους λογαριασμούς που πληρώνουμε. Τρεις ήταν οι στόχοι μας:
* Να εξασφαλίσουμε σημαντικές μειώσεις στις ευαίσθητα κοινωνικές ομάδες και θεσπίσαμε το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο με εκπτώσεις από 20% έως 30%, από το Γενάρη του 2011,
* Να προσφέρουμε σημαντικές μειώσεις 7% στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις,
* Να μην προβούμε σε αυξήσεις στα μεσαία νοικοκυριά που αναγκάζονται να αλλάξουν τον προγραμματισμό της ζωής τους από τη σημερινή κρίση.
Όμως οι παρεμβάσεις στην παραγωγή ενέργειας δεν αρκούν. Απαιτούνται αντίστοιχες πρωτοποριακές παρεμβάσεις και στη ζήτηση.
Το 35% των εκπομπών του διοξειδίου στη χώρα μας προέρχεται από τα κτήρια. Στη χώρα μας χρησιμοποιούμε περισσότερη ενέργεια για οικιακή θέρμανση από ότι στη Φιλανδία. Ως αποτέλεσμα το κόστος του οικογενειακού προϋπολογισμού για την ενέργεια είναι αδικαιολόγητα υψηλό. Αυτό συμβαίνει επειδή τα σπίτια μας είναι παλιά, έχουν σοβαρές απώλειες και γιατί δεν είχαμε έως τώρα το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο.
Στη πραγματικότητα αυτή, απαντάμε με το ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο που διαμορφώσαμε και με το πρόγραμμα «Χτίζοντας στο Μέλλον» ένα πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα πρόγραμμα που θα οδηγήσει στον ενεργειακό εκσυγχρονισμό.
Τα επόμενα 10 χρόνια θα πραγματοποιηθούν 3.100.000 ενεργειακές παρεμβάσεις σε κτίρια. Από την εφαρμογή του προγράμματος θα επιβαρυνθούμε λιγότερο συνολικά ως κοινωνία 9 δισ. ευρώ σε αντίστοιχες ενεργειακές δαπάνες, μέχρι το 2020. Οι πόροι αυτοί αφενός θα συνεισφέρουν στον εθνικό στόχο εξοικονόμησης ενέργειας κατά 20% αφετέρου θα αποτελέσουν ένα μοχλό για ανάπτυξη και εξειδίκευση του κλάδου των οικοδομικών κατασκευών και της βιομηχανίας δομικών υλικών και ενεργειακών προϊόντων.
Παράλληλα, προβλέπονται παρεμβάσεις με την προσφορά ατόκων δανείων και επιδοτήσεων στους οικονομικά ασθενέστερους συμπολίτες μας ώστε να χρηματοδοτηθούν οι αναγκαίες παρεμβάσεις σε παλιά σπίτια.
Το Πρόγραμμα υλοποιείται μέσω Ειδικού Ταμείου Xαρτοφυλακίου, με προϋπολογισμό 396 εκ. € από πόρους του ΕΣΠΑ. Συνεισφέρει στα τραπεζικά δανειακά κεφάλαια και παρέχει ρευστότητα στην αγορά με μειωμένα επιτόκια. Αντίστοιχες δράσεις προβλέπονται για τις επιχειρήσεις δίνοντας τη δυνατότητα να μειώσουν τις καταναλώσεις τους, τα κόστη τους και τις εκπομπές άνθρακα. Το Χτίζοντας το Μέλλον θα πραγματοποιήσει και επιδεικτικές εφαρμογές.
Θα δώσουμε παραδείγματα για το πώς θέλουμε να είναι στο μέλλον τα νησιά μας, τα χωριά μας, τα λιμάνια μας, οι γειτονιές μας. Ξεκινάμε ήδη με τις τρεις πρώτες πράσινες γειτονιές στη Δυτική Αθήνα και 40 Πράσινα σχολεία. Οι παρεμβάσεις αυτές θα πραγματοποιηθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα και θα είναι κατανεμημένες με ισόρροπο τρόπο γεωγραφικά – χωρίς τοπικές διακρίσεις – γιατί τα σπίτια μας είναι παντού.
Σήμερα απασχολούνται σε συναφείς δραστηριότητες με τον τομέα των κατασκευών στα κτήρια 1.100.000 εργαζόμενοι. Ως αποτέλεσμα των παρεμβάσεων αυτών εκτιμάται ότι η απασχόληση θα αυξηθεί προσεγγίζοντας τους 1.350.000 την επόμενη τριετία.
Αν δεν δημιουργήσουμε τις συνθήκες για μία βιώσιμη ανάπτυξη, θα εκτεθούμε περισσότερο στα αυξανόμενα ενεργειακά κόστη. Θα είμαστε περισσότερο εξαρτημένοι από τα περιορισμένα ορυκτά καύσιμα. Και θα είμαστε πιο ευάλωτοι στους κινδύνους των αποθεμάτων.
Καταβάλουμε επίσης, μια μεγάλη προσπάθεια στον τομέα των υδάτινων πόρων. Νερό που οφείλουμε να εξοικονομήσουμε. Νερό καθαρό και ασφαλές με συστηματικούς ελέγχους για τα επιφανειακά και υπόγεια νερά. Πρώτη προτεραιότητα ο Ασωπός όπου για μας αποτέλεσε την αιχμή της πολιτικής μας για να μπορούν επιτέλους οι κάτοικοι της περιοχής να πίνουν νερό χωρίς να φοβούνται. Νερό που δεν μπορεί να χάνεται αλόγιστα γιατί είναι πεπερασμένο αγαθό. Έχουν προκηρυχθεί όλες οι μελέτες, προϋπολογισμού 14,6 εκ ευρώ, μέσω των οποίων θα καταρτιστούν τα Σχέδια Διαχείρισης των 45 λεκανών και 14 υδατικών διαμερισμάτων.
Η κατάρτιση των Σχεδίων θα βοηθηθεί από τις σημαντικές διακρατικές συμφωνίες που προωθήσαμε, για τις Πρέσπες που αποτελεί πρότυπο για διασυνοριακά πάρκα, τις συμφωνίες με την Τουρκία και τη Βουλγαρία.
Κανένας οικισμός χωρίς βιολογικό καθαρισμό μέχρι το 2014 με συνολική χρηματοδότηση που μπορεί να φτάσει το 1 δισ. από πόρους του ΕΣΠΑ.
Και προχωράμε στις νέες λογικές διαχείρισης του νερού που συζήτιουνται στην Ευρώπη, για επαναχρησιμοποίηση των νερών από τους βιολογικούς καθαρισμούς για άρδευση και εξοικονόμηση νερού στα σπίτια.
Θα διατεθούν περίπου 200 εκ από το ΕΣΠΑ για την αντιμετώπιση προβλημάτων σε συγκεκριμένες περιοχές με ολοκληρωμένο τρόπο, όπως στον Ασωπό, τον Παγασητικό, τον Αμβρακικό την Παμβώτιδα, τη Βεγορίτιδα, την Καστοριά.
Και βέβαια για μας ένα από τα μεγάλα στοιχήματα του Υπουργείου παραμένει η ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών. Δεν μπορεί να ανεχόμαστε να αφήνουμε τα δάση μας βορρά στις πυρκαγιές και την οικοπεδοποίηση. Δεν μπορεί να διατηρήσουμε άλλο την ένοχη σχέση πολιτείας- πολίτη. Δεν μπορεί να καθυστερούμε τις επενδύσεις γιατί δεν ξέρουμε τι είναι δάσος και τι όχι.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Σήμερα, η ανταγωνιστικότητα μιας οικονομίας κρίνεται και από το πόσο ανταγωνιστικές είναι οι πόλεις. Οι ελληνικές πόλεις νοσούν. Οι παρεμβάσεις στις πόλεις με σύγχρονο τρόπο είναι βασικός στόχος μας. Είναι αναγκαία η θεσμοθέτηση κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, καθώς και για την εγκατάσταση δραστηριοτήτων εντός των περιοχών ανάπλασης.
Προωθείται η θεσμοθέτηση μέτρων και Συμπράξεων Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα, ιδιαίτερα μέσω της πρωτοβουλίας JESSICA. Για να υπάρξουν αυτές οι δυνατότητες, διαμορφώσαμε ολοκληρωμένα σχέδια για συγκεκριμένες περιοχές όπως το Γεράνι, αλλά και των έργων αναβάθμισης που προβλέπονται στα δυο Προγράμματά μας ΑΘΗΝΑ-ΑΤΤΙΚΗ 2014 και ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2012.
Οι Πολίτες, οι Επενδυτές και το Κράτος επωφελούνται από αυτή τη συνέργεια για ουσιαστική και όχι πλασματική ανάπτυξη, για μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων και για την απόκτηση τεχνογνωσίας.
Τις επόμενες μέρες και μετά από συστηματική συνεργασία του ΥΠΕΚΑ με το Υπ. Οικονομικών, θα ανακοινώσουμε συγκεκριμένα μέτρα που αποτελούν πρωτόγνωρη τομή στις μέχρι τώρα πρακτικές και συνήθειές μας στον τομέα της ανάπτυξης περιοχών με στόχους:
α) την συγκράτηση ή την επιστροφή των ιδιοκτητών ακινήτων στις περιοχές αυτές
β) την προσέλκυση κατοίκων και ενοικιαστών μεσαίων εισοδηματικών τάξεων
γ) την αλλαγή μέρους της υπάρχουσας χρήσης σε χρήση κατοικίας
Ο εκσυγχρονισμός της πολεοδομικής νομοθεσίας είναι ένα από τα πιο απαιτητικά και φιλόδοξα έργα μας, καθότι αφορά τη σύνταξη ενός νέου πράσινου ΓΟΚ (Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού), επικαιροποίηση του Κτηριοδομικού Κανονισμού και νέο φιλικό τρόπο έκδοσης αδειών που καταργεί τη δυνατότητα της ένοχης σχέσης Κράτους- Πολίτη και αποκαθιστά τον επιστημονικό ρόλο των μηχανικών. Θα συνδέεται με νέα εργαλεία που θα θεσμοθετηθούν, με στόχο τη δημιουργία περισσότερων αδόμητων περιοχών στα συμπαγή μέρη της πόλης και την ευαισθητοποίηση για μια άλλη προσέγγιση του τρόπου παραγωγής κτηρίων.
Στο πρώτο τρίμηνο του 2011 θα κατατεθούν οι προτάσεις και των δύο Ρυθμιστικών Σχεδίων για τις περιοχές της Αθήνας και Θεσσαλονίκης, που συντάσσονται σε κρίσιμη περίοδο. Τα μεγάλα έργα που θα αλλάξουν τη φυσιογνωμία της Αθήνας βρίσκονται σε ταχεία εξέλιξη, πεζοδρόμηση Λεωφ. Βασιλίσσης Όλγας, γραμμική πλατεία Πανεπιστημίου με μέσα σταθερής τροχιάς πάνω σε αυτή, Φαληρικός Όρμος, αναβάθμιση των παραδοσιακών περιοχών κατοικίας της Αθήνας, Πατήσια, Κυψέλη, Εξάρχεια.
Η ανάδειξη και σύνδεση των κέντρων Αθήνας- Πειραιά και της οδού Πειραιώς θα αποτελέσει ισχυρό κορμό της νέας μητρόπολης, που θα συνεισφέρει στην αντιμετώπιση της κρίσης στο κέντρο.
Στο Πράσινο Ταμείο, όπως γνωρίζετε, συγκεντρώνονται ήδη τα ποσά που κατατίθενται από τα πρόστιμα για τη ρύθμιση των Η/Υ και άλλων αυθαίρετων χώρων. Με τα χρήματα αυτά έχουμε τη δυνατότητα να προβούμε σε έργα αναπλάσεων με περιβαλλοντική αξία για όλους τους Δήμους της χώρας.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Για να μπορούμε να παρακολουθούμε τη νέα μορφή οικονομίας, μελετάμε τους πράσινους εθνικούς λογαριασμούς. Μετράμε το Καθαρό Εγχώριο Προϊόν μας υπολογίζοντας και τις αλλαγές στο φυσικό κεφάλαιο της οικονομίας, τις ζημιές από την ρύπανση, τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία. Η παρακολούθηση των μεταβολών του συνολικού πλούτου της χώρας είναι απαραίτητη για τον σχεδιασμό της αναπτυξιακής πολιτικής, την ανάδειξη των στρεβλώσεων στις ακολουθούμενες πολιτικές και το θεσμικό πλαίσιο, και τον προσδιορισμό τομέων της οικονομίας οι οποίοι εξαρτώνται από τη διατήρηση συγκεκριμένων στοιχείων του εθνικού πλούτου. Για παράδειγμα η μείωση του φυσικού κεφαλαίου, λόγω της εξόρυξης του λιγνίτη μειώνει το φυσικό κεφάλαιο.
Αν η μείωση δεν αντισταθμιστεί από αντίστοιχη αύξηση των επενδύσεων οι οποίες θα αυξήσουν άλλα στοιχεία του εθνικού πλούτου, με χρήση μέρους των εσόδων από την εξόρυξη, τότε συντελείται μείωση του εθνικού πλούτου και της παραγωγικής βάσης της χώρας με αποτέλεσμα η διαδικασία ανάπτυξης να μην είναι βιώσιμη. Επομένως, στο παράδειγμα του λιγνίτη, μέρος των εσόδων της ΔΕΗ θα πρέπει να κατευθύνονται σε αναπτυξιακές επενδύσεις, όπως για παράδειγμα, σε παραγωγικές μονάδες φωτοβολταϊκών ή αιολικών συστημάτων, ή/και επενδύσεις αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος.
Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να χτίσουμε μια ισορροπημένη και βιώσιμη οικονομία. Όπου η κλιματική σταθερότητα και χρηματοοικονομική ανάκαμψη δεν είναι ανεξάρτητες αλλά αμοιβαία επωφελείς. Εκτελώντας έργα, προωθώντας εξαγωγές και εξασφαλίζοντας επενδύσεις. Αντιμετωπίζοντας το έλλειμμα χωρίς να θυσιάσουμε το περιβάλλον. Προστατεύοντας μας από τους οικονομικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους σε μια ολοένα και περισσότερο ευμετάβλητη παγκόσμια αγορά. Αυτή είναι η υπόσχεση της πράσινης επανάστασης. Και αυτή είναι η κυβέρνηση που μπορεί να την οδηγήσει».