Πλησιάζοντας στο τέλος του 2010, ανακηρυχθέντος από τον ΟΗΕ ως Έτους βιοποικιλότητας, ένας αέρας συγκρατημένης αισιοδοξίας φαίνεται να επικρατεί ανάμεσα στους ειδικούς, καθώς το μήνυμα της υπογραφής της νέας Συνθήκης, με το νέο ιστορικό πρωτόκολλο και το δεκαετές στρατηγικό σχέδιο δράσης, αποτελεί πράγματι ένα θετικό βήμα προς την επίτευξη των Στόχων της Χιλιετίας και αποδεικνύει τη δέσμευση των χωρών για πραγματική συνεργασία στις προκλήσεις μια βιώσιμης ανάπτυξης. Μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται επίσης τόσο η Νέα Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα, όσο και ο νέος Νόμος για τη Βιοποικιλότητα που βρίσκεται προ των πυλών για κατάθεση και ψήφιση στην Ελληνική Βουλή. Η επαναλειτουργία μάλιστα της Επιτροπής ΦΥΣΗ 2000 και η άμεση έναρξη ενός συντονισμένου διαλόγου μεταξύ των πολύπαθων Φορέων Διαχείρισης, των κυριότερων θεματοφυλάκων των προστατευόμενων περιοχών της χώρας, για τη διερεύνηση των λαθών του παρελθόντος και τη μεταφορά εμπειρίας για αποτελεσματικότερη λειτουργία και εκπλήρωση των στόχων τους, αποτελούν επίσης θετικές ενδείξεις ως προς την βελτίωση της μέχρι σήμερα προβληματικής κατάστασης για την ουσιαστική προστασία της πλούσιας και ενίοτε σπάνιας βιοποικιλότητας στη χώρα μας.
Δεν είναι ωστόσο λίγα τα σημεία που χρήζουν άμεσης βελτίωσης, όπως αναδείχτηκαν από τις εργασίες του διήμερου συνεδρίου Παγκόσμιο Έτος Βιοποικιλότητας: η επόμενη ημέρα και η ελληνική πραγματικότητα που διοργάνωσε το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS στις 26 & 27 Νοεμβρίου στο Ινστιτούτο Goethe. Σε μια προσπάθεια ανοιχτού διαλόγου και γέφυρας απόψεων μεταξύ επιστημονικής γνώσης, νομοθεσίας, πολιτικής, κοινωνίας, στο διήμερο συμμετείχαν δεκάδες καταξιωμένοι ακαδημαϊκοί, ερευνητές, εκπρόσωποι ΜΚΟ , φορέων διαχείρισης , επιχειρήσεων αναπτυξιακών ΟΤΑ από όλη την Ελλάδα*. Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία της η Επίτροπος Θαλασσίων Υποθέσεων και Αλιείας κα Μαρία Δαμανάκη, δίνοντας με τις καίριες επισημάνσεις της έμφαση στα μέχρι σήμερα υποτιμημένα από πλευράς διαχείρισης πολιτικής, θαλάσσια και παράκτια οικοσυστήματα.
Πέραν της εκφρασμένης πολιτικής βούλησης του ΥΠΕΚΑ για την προάσπιση του φυσικού μας πλούτου μέσω του νέου θεσμικού πλαισίου που αναμένεται να συμπληρωθεί από τη Νέα Εθνική Στρατηγική και το συγκεκριμένο Σχέδιο Δράσης, ζητούμενο για τη χώρα μας παραμένει η δέσμευση και διάθεση εθνικών πόρων για την επαρκή χρηματοδότηση των Φορέων Διαχείρισης και των δράσεων επιστημονικής παρακολούθησης, φύλαξης, προστασίας και διατήρησης της βιοποικιλότητας κοινοτικού ενδιαφέροντος και απειλούμενων ειδών, καθώς οι όποιες κοινοτικές χρηματοδοτήσεις δεν μπορούν παρά να είναι αποσπασματικές και να ενισχύουν την υλοποίηση επιπρόσθετων μέτρων. Η διατήρηση της βιοποικιλότητας της χώρας αποτελεί υποχρέωση του κράτους στο πλαίσιο διαφύλαξης του εθνικού μας πλούτου και ως τέτοια θα πρέπει να αντιμετωπίζεται εφεξής. Προκλήσεις και κενά υπάρχουν ακόμα σε ό,τι αφορά τον καθορισμό ξεκάθαρων αρμοδιοτήτων μεταξύ φορέων, συντονιστικών οργάνων με επαυξημένες αρμοδιότητες που θα λειτουργούν με συνέπεια και αξιοπιστία, ενώ μεγάλο στοίχημα αποτελεί η δυνατότητα ανάδειξης των οικοσυστημικών υπηρεσιών σε βαθμό που να καθίσταται αντιληπτό από τις τοπικές κοινωνίες, μέσω αντισταθμιστικών οφελών, κινήτρων και οικονομικών εργαλείων, πως η συνεργασία τους για τη διατήρηση των οικοσυστημάτων και τη διαφύλαξη των προστατευόμενων περιοχών σε καλή κατάσταση είναι προς όφελός τους. Μέσα από τις εργασίες του διημέρου, αναδείχθηκε επίσης το γεγονός ότι ενώ υπάρχει πλούσιο επιστημονικό έργο και γνώση από ερευνητικούς φορείς και ακαδημαϊκά ιδρύματα, δεν έχει δημιουργηθεί ο κατάλληλος δίαυλος επικοινωνίας και συντονισμού ώστε η γνώση να φτάνει στους μηχανισμούς λήψης αποφάσεων.
Τέλος, βασικό συμπέρασμα των συζητήσεων αποτέλεσε για άλλη μια φορά η αναγκαιότητα διασύνδεσης και συνεργασίας των κοινωνικών εταίρων, των φορέων διαχείρισης, των περιβαλλοντικών οργανώσεων και των επιχειρήσεων που επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν σε μια προστατευόμενη περιοχή μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο κανόνων που θα σχετίζεται με ένα κοινό όραμα και θα προκύπτει από συμμετοχικές διαδικασίες προς όφελος τόσο της κοινωνίας όσο και του περιβάλλοντος.
Το συνέδριο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της Μεσογειακής Ημέρας Δράσης/MIO ECSDE, την αιγίδα των UNEP MAP και Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα και την υποστήριξη του Goethe Institut και της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας.
———————————————————————————————————————–
*Στο επίσημο πρόγραμμα του διημέρου συμμετείχαν εκπρόσωποι από:
Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον- Μεσογειακό Σχέδιο Δράσης, Ευρωπαϊκή Επιτροπή Θαλασσίων Υποθέσεων και Αλιείας, Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Αντιπροσωπεία Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, Μεσογειακό Γραφείο Πληροφόρησης για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Πανεπιστήμιο Πατρών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Christian Albrects Universitaet(Κίελο, Γερμανία), Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, Επιτροπή ΦΥΣΗ 2000, Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Έβρου, Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Σχινιά –Μαραθώνα, Φορέα Διαχείρισης Υγροτόπων Αμβρακικού, Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς, Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Θαλασσίου Πάρκου Ζακύνθου, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, Αναπτυξιακή Εταιρίας ΟΤΑ Πάρνωνα, Mutual Aid Network for Ecological & Socially Just Tourism & Living, Κέντρο Αναπτυξιακών Μελετών Prisma, WWF Ελλάς, Ελληνικό Γραφείο Greenpeace, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρίας Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία, Καλλιστώ, Αρκτούρος, Mom, Αρχέλων, Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, SKAI TV.
