Οι λίμνες των Πρεσπών και το περιβάλλον τους αποτελούν μοναδική φυσική περιοχή μεγάλης οικολογικής σημασίας, που εκτείνεται στην Ελλάδα, την Αλβανία και την ΠΓΔΜ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την κύρωση, από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), συμφωνίας για την προάσπιση της αειφόρου ανάπτυξης της περιοχής του πάρκου Πρεσπών. Τη σύναψη της συμφωνίας αυτής διαπραγματεύθηκαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ελλάδα, η Αλβανία και η ΠΓΔΜ. Η συμφωνία συνιστά αναβάθμιση των υφιστάμενων ρυθμίσεων τοπικής συνεργασίας και αναμένεται να διευκολύνει την επίτευξη των στόχων της οδηγίας πλαισίου για τα ύδατα στη συγκεκριμένη περιοχή. Η περιοχή του πάρκου Πρεσπών ανακηρύχθηκε διασυνοριακή προστατευόμενη περιοχή από την Ελλάδα, την Αλβανία και την ΠΓΔΜ και είναι το πρώτο παράδειγμα διασυνοριακής προστατευόμενης περιοχής στη νοτιοανατολική Ευρώπη.
Ο Επίτροπος Janez Potočnik, αρμόδιος για το περιβάλλον, δήλωσε: «Με χαροποιεί η σύναψη της συμφωνίας για τις Πρέσπες και ευελπιστώ ότι το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο θα εγκρίνουν σύντομα την κύρωσή της ώστε να μπορεί να τεθεί σε ισχύ. Η λεκάνη των λιμνών των Πρεσπών αποτελεί οικολογικό και πολιτιστικό τοπίο διεθνούς σημασίας και φιλοξενεί μοναδικά ενδιαιτήματα και είδη χλωρίδας και πανίδας. Η ενισχυμένη συνεργασία μέσω διεθνών συμφωνιών, όπως αυτή, υποστηρίζει τις προσπάθειές των κρατών μελών για πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ για τα ύδατα και συμβάλλει σε συναντίληψη και κοινές προτεραιότητες με τρίτες χώρες, σύμφωνα με τις πολιτικές μας για τη γειτονία και τη διεύρυνση.»
Δέσμευση για αειφόρο ανάπτυξη
Βάσει της συμφωνίας, τα μέρη οφείλουν να διαχειρίζονται με σύνεση τις λίμνες, αποδίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στη στάθμη των υδάτων. Πρέπει να προλαμβάνεται η ρύπανση και να προστατεύεται και να διατηρείται η βιοποικιλότητα. Σε κάθε αναπτυξιακό έργο στην περιοχή πρέπει να τηρούνται οι αρχές της αειφορίας.
Η συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την ιδιότητα του συμβαλλόμενου μέρους είναι αναγκαία, δεδομένου ότι η συμφωνία καλύπτει θέματα που υπάγονται στην αρμοδιότητά της, όπως η διαχείριση της λεκάνης απορροής ποταμών, που διέπεται από την οδηγία πλαίσιο της ΕΕ για τα ύδατα (ΟΠΥ). Η ΕΕ θα διευκολύνει την από κοινού αξιοποίηση της πληθώρας εμπειριών, βέλτιστων πρακτικών και γνώσεων που συσσωρεύθηκαν στο πλαίσιο της κοινής – με τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη – στρατηγικής για την εφαρμογή της ΟΠΥ. Η εν λόγω στρατηγική καλύπτει πεδία όπως η ανάλυση των πιέσεων και των επιπτώσεων στις λεκάνες απορροής, η παρακολούθηση της κατάστασης των υδάτων και η συμμετοχή του κοινού.
Ιστορικό: νομοθεσία περί υδάτων
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει από μακρού νομοθεσία για την προστασία των υδάτων της, με αποκορύφωση την οδηγία πλαίσιο του 2000 για τα ύδατα. Η οδηγία θέτει ορισμένους στόχους, στους οποίους περιλαμβάνονται η πρόληψη και ο περιορισμός της ρύπανσης, η προώθηση της αειφόρου χρήσης του νερού, η προστασία του περιβάλλοντος, η βελτίωση των υδάτινων οικοσυστημάτων και ο μετριασμός των συνεπειών των πλημμυρών και της ξηρασίας. Απώτερος σκοπός της είναι να έχει επιτευχθεί «καλή οικολογική και χημική κατάσταση» σε όλα τα ύδατα της Ένωσης μέχρι το 2015. Στην περίπτωση των κοινών λεκανών απορροής, ποταμών, η οδηγία προβλέπει τον συντονισμό των προσπαθειών εκατέρωθεν διοικητικών και πολιτικών ορίων. Σύμφωνα με την ΟΠΥ, όπου οι λεκάνες απορροής ποταμών εκτείνονται πέραν της επικράτειας της Ένωσης, τα κράτη μέλη πρέπει να επιδιώκουν τον ενδεδειγμένο συντονισμό με τα οικεία τρίτα κράτη, με σκοπό την επίτευξη των στόχων της ΟΠΥ σε ολόκληρη την περιοχή λεκάνης απορροής ποταμού.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ασκούμενη πολιτική στον τομέα των υδάτων διατίθενται στον δικτυακό τόπο:
http://ec.europa.eu/environment/water/water-framework/index_en.html
