Λάππα, 25 Αυγούστου 2011
Λίγες ημέρες μετά τη μεγάλη πυρκαγιά που άφησε πίσω της δυσάρεστη γεύση και έντονη ανησυχία για την εξέλιξη του φυσικού μας περιβάλλοντος, ο Φορέας Διαχείρισης Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς θέλει να υπερτονίσει τη μεγάλη οικολογική καταστροφή που προκλήθηκε από τις φλόγες στους μοναδικούς λόφους του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς, τα Μαύρα Βουνά.
Όλα ξεκίνησαν τη Δευτέρα 22 Αυγούστου 2011 γύρω στις 10 η ώρα το βράδυ. Οι ισχυροί άνεμοι που επικρατούσαν στην περιοχή και οι υψηλές θερμοκρασίες καθόρισαν την εξέλιξη ενός δράματος με πρωταγωνιστές φυτικούς και ζωικούς οργανισμούς, που παραδόθηκαν στις φλόγες και θεατές ανθρώπους γεμάτους ερωτηματικά για τις προθέσεις μιας τόσο καταστροφικής ενέργειας. Οι πυροσβέστες έδιναν μάχη με το χρόνο, αλλά δυστυχώς η φύση δεν συγχωρεί. Ήταν η δεύτερη πυρκαγιά σε διάστημα είκοσι ημερών στα Μαύρα Βουνά.
Οι αξίες των Μαύρων Βουνών είναι αδιαμφισβήτητες και η συμβολή τους στην ισορροπία του ευρύτερου οικοσυστήματος του Εθνικού Πάρκου είναι μοναδική. Ή μήπως ήταν; Από πού να ξεκινήσει κανείς και πού να τελειώσει; Από τη ρύθμιση της υδρολογικής ισορροπίας των λιμνοθαλασσών Άραξος και Πρόκοπος, εξαιτίας των καρστικών νερών που ρέουν σε αυτές; Από την παροχή θέσεων καταφυγίου, φωλιάσματος και τροφοληψίας που αποτελούν για πλήθος ερπετών, θηλαστικών και πουλιών; Από σπάνιες μορφές βλάστησης που συναντώνται μόνο εκεί;
Τα Μαύρα Βουνά είναι σήμερα στην κυριολεξία μαύρα. Ο οικότοπος προτεραιότητας 2250: Λόχμες των παραλιών με Άρκευθους (Juniperus spp.), σύμφωνα με το Παράρτημα Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ «για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας» μοιάζει να καταστράφηκε ολοσχερώς. Αραιά δάση ήμερης βαλανιδιάς (Quercus aegilops), που κάποτε κάλυπταν πολύ μεγαλύτερη έκταση, κάηκαν. Μοναδική ελπίδα το στενότοπο ενδημικό φυτό κενταύρια του Nieder (Centaurea niederi), που απαντάται μόνο εδώ και στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας. Οι φλόγες δεν κατάφεραν να φτάσουν στο βιότοπό του.
Τα Μαύρα Βουνά ανήκουν στη ζώνη Α΄ – περιοχή προστασίας της φύσης, σύμφωνα με την ΚΥΑ χαρακτηρισμού της περιοχής ως Εθνικό Πάρκο (ΦΕΚ 159/Δ/2009), στην οποία επιτρέπονται πολύ συγκεκριμένες δραστηριότητες. Κάθε ιδιωτική ή δημόσια πρωτοβουλία και κάθε μελλοντικός σχεδιασμός για τη συγκεκριμένη περιοχή θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της τους συγκεκριμένους περιορισμούς. Ωστόσο, οι πιέσεις που δέχονται, ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας, δεν είναι λίγες. Η υπερβόσκηση, η χωρίς σχεδιασμό τουριστική ανάπτυξη και η εκμετάλλευσή τους από λατομικές εταιρίες που δραστηριοποιούνταν στη Λατομική Ζώνη Αράξου μέχρι το τέλος του 2010, έχουν υποβαθμίσει το περιβάλλον, δείχνοντας την έλλειψη σεβασμού προς το μοναδικό αυτό σχηματισμό.
Ο Φορέας Διαχείρισης Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς επισημαίνει την ανάγκη έγκρισης ενεργειών και λήψης άμεσων μέτρων, προκειμένου να εκτιμηθεί το μέγεθος της καταστροφής και να διευκολυνθεί η αποκατάσταση του οικοσυστήματος. Προτείνει την άμεση αποτύπωση της καμένης έκτασης, την κήρυξη της περιοχής ως αναδασωτέας και την απαγόρευση της βόσκησης. Η προστασία της φύσης και η διατήρηση των αξιών της, ώστε να εξακολουθεί να ωφελεί εμάς και τους απόγονούς μας είναι ευθύνη και υποχρέωση όλων.